Đặng Thế Phong (1918 – 1942) là một nhạc sĩ tiên phong của thế hệ tân nhạc Việt Nam, đại diện cho giai đoạn âm nhạc tiền chiến. Mặc dù ông qua đời khi chỉ mới 24 tuổi, nhưng ông để lại ba tác phẩm âm nhạc nổi tiếng: Đêm thu, Con thuyền không bến và Giọt mưa thu.
Đặng Thế Phong sinh năm 1918 tại thành phố Nam Định. Cha ông là Đặng Hiển Thế, thông phán Sở Trước bạ Nam Định. Vì cha mất sớm và gia cảnh túng thiếu, Đặng Thế Phong đã phải bỏ học khi đang theo học năm thứ hai tại trường trung học Saint Thomas d’Aquin (bậc thành chung). Sau đó, ông đã lên Hà Nội và trở thành một họa sĩ vẽ tranh cho một số tờ báo. Đồng thời, ông cũng học tại trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Đông Dương (Ecole supérieure de Beaux Arts) với tư cách dự thính từ năm 1939.
Thời gian ông học ở đây đã để lại một giai thoại. Trong một kỳ thi, Đặng Thế Phong vẽ bức tranh cảnh một thân cây cụt. Giáo sư, họa sĩ người Pháp Tardieu chấm bài, khen ngợi nhưng nói rằng: E Đặng Thế Phong sẽ không sống lâu được!
Cuộc đời của Đặng Thế Phong đầy sóng gió và khó khăn. Ông đã trải qua nhiều nghề nghiệp và phải sống lang thang khắp nơi. Vào tháng 2 năm 1941, ông đến Sài Gòn và sau đó sang Campuchia. Tại Nam Vang, ông đã mở một lớp dạy nhạc. Tuy nhiên, vào tháng 8 cùng năm, ông đã quay trở lại Hà Nội.
Sự nghiệp âm nhạc của Đặng Thế Phong dù ngắn ngủi nhưng đã để lại ba tác phẩm nổi tiếng: “Đêm thu”, một bản nhạc viết cho lửa trại của học sinh Hà Nội vào năm 1940; “Con thuyền không bến”, một bản nhạc hoàn chỉnh được biểu diễn lần đầu tiên tại rạp Olympia, Hà Nội vào năm 1941; và “Giọt mưa thu” được ông sáng tác trong những ngày cuối đời trên giường bệnh. Ban đầu, bản nhạc này được đặt tên là “Vạn cổ sầu”, nhưng sau đó ông đã đổi tên thành “Giọt mưa thu” để bớt đi cảm giác sầu thảm.
Cả ba bản nhạc của Đặng Thế Phong đều lấy mùa thu làm chủ đề, và hai trong số đó là “Con thuyền không bến” và “Giọt mưa thu” đã trở thành những tác phẩm bất hủ của âm nhạc Việt Nam. “Giọt mưa thu” còn truyền cảm hứng cho nhạc sĩ Hoàng Dương sáng tác bài “Tiếc thu” nổi tiếng. Nhiều ý kiến cho rằng Trịnh Công Sơn đã bị ảnh hưởng bởi “Giọt mưa thu” khi viết ca khúc đầu tay “Ướt mi”.
Những bài hát của Đặng Thế Phong được Phạm Duy nhận xét là tác phẩm khởi đầu cho dòng “nhạc thu” Việt Nam và được Văn Cao, Đoàn Chuẩn tiếp nối một cách xuất sắc. Đặng Thế Phong và Lê Thương được Doãn Mẫn đánh giá là hai nhạc sĩ tiền chiến có sáng tác sâu sắc hồn dân tộc nhất. “Đặng Thế Phong là người tài hoa vượt trội và sáng tác những bản nhạc nổi tiếng như Giọt mưa thu và Con thuyền không bến từ khi còn rất trẻ. Sự ra đi của anh vì bệnh lao ở tuổi 24 là một mất mát lớn đối với cả bạn bè và những người yêu mến âm nhạc Việt Nam.” Đặng Thế Phong được coi là một trong những nhạc sĩ tiêu biểu nhất của thời kỳ tiền chiến.
Đây là một tiểu sử của Đặng Thế Phong được đăng trong ấn bản Con thuyền không bến do nhà xuất bản Tinh Hoa phát hành tại Sài Gòn vào năm 1964.
Đặng Thế Phong sinh năm 1918 và là con thứ hai trong một gia đình có sáu anh em, hai trai bốn gái. Thân phụ của ông là cụ Đặng Hiển Thể, thông phán Sở Trước Bạ thành phố Nam Định. Ông đã bỏ dở học vấn khi đang học lớp 2ème année (P.S do gia đình thiếu thốn sau khi thân phụ mất sớm). Ông đã lên Hà Nội để học tại trường Cao Đẳng Mỹ Thuật với tư cách bàng thính viên.
Ông đã vẽ tranh cho báo Học Sinh, mà chủ bút là Phạm Cao Củng, gồm các truyện tranh như Hoàng Tử Sọ Dừa và Giặc Cờ Đen để kiếm tiền để trang trải chi phí học hành. Vào mùa xuân năm 1941, ông đã đi đến Sài Gòn và Nam Vang. Tại Nam Vang, ông đã mở một lớp dạy nhạc. Tới mùa thu cùng năm, ông trở về Hà Nội. Trong cuộc đời khó khăn và chật vật của Đặng Thế Phong, ông đã làm nghề vẽ tranh và sáng tác nhạc. Ngoài ra, ông cũng là một ca sĩ, mặc dù giọng hát của ông không phải là ténor nhưng lại khá cao. Ông đã biểu diễn trên sân khấu nhiều lần, trong đó lần đầu tiên hát bài Con thuyền không bến tại rạp chiếu bóng Olympia, phố Hàng Da, Hà Nội vào năm 1940. Đầu năm 1942, ông qua đời tại nhà, trên một căn gác hẹp ở phố Hàng Đồng, do mắc bệnh lao và chỉ mới 24 tuổi.
Theo Phạm Duy thì Đặng Thế Phong có sáng tác một ca khúc nữa là Sáng rừng.
Trong một bài viết của nhạc sĩ Trương Quang Lục thì Đặng Thế Phong có những sáng tác: Con thuyền không bến, Giọt mưa thu, Đêm thu, Sáng trăng, Sáng trong rừng, Sầm sơn…
